სიახლეები

ჰიპერტენზია გულ-სისხლძარღვთა დაავადებებისა და ინსულტის ძირითად რისკ-ფაქტორად რჩება. არაფარმაკოლოგიური ჩარევები, როგორიცაა ვარჯიში, ძალიან ეფექტურია არტერიული წნევის შესამცირებლად. არტერიული წნევის შესამცირებლად საუკეთესო ვარჯიშის რეჟიმის დასადგენად, მკვლევარებმა ჩაატარეს ფართომასშტაბიანი წყვილ-წყვილად და ქსელური მეტაანალიზი 270 რანდომიზებული კონტროლირებადი კვლევის საფუძველზე, რომელთა საერთო ნიმუში 15,827 ადამიანი იყო, ჰეტეროგენულობის ნიშნებით.

ჰიპერტენზიის ყველაზე დიდი რისკი ის არის, რომ ის მნიშვნელოვნად ზრდის გულ-სისხლძარღვთა და ცერებროვასკულური შემთხვევების რაოდენობას, როგორიცაა ცერებრული სისხლდენა, ცერებრალური ინფარქტი, მიოკარდიუმის ინფარქტი, სტენოკარდია და ა.შ. ეს გულ-სისხლძარღვთა და ცერებროვასკულური შემთხვევები უეცარი, მსუბუქი ინვალიდობის ან ფიზიკური ძალის სერიოზული შემცირების, მძიმე სიკვდილის, მკურნალობის ძალიან რთული და ადვილად რეციდივის მიზეზია. ამიტომ, გულ-სისხლძარღვთა და ცერებროვასკულური შემთხვევები პრევენციაზეა ორიენტირებული, ხოლო ჰიპერტენზია გულ-სისხლძარღვთა და ცერებროვასკულური შემთხვევების ყველაზე დიდი სტიმულია.

მიუხედავად იმისა, რომ ვარჯიში არ ამცირებს არტერიულ წნევას, ის ძალიან სასარგებლოა არტერიული წნევის სტაბილიზაციისა და ჰიპერტენზიის განვითარების შეფერხებისთვის, ამიტომ მას შეუძლია მნიშვნელოვნად შეამციროს გულ-სისხლძარღვთა და ცერებროვასკულური შემთხვევების ალბათობა. არსებობს ფართომასშტაბიანი კლინიკური კვლევები როგორც ქვეყანაში, ასევე მის ფარგლებს გარეთ და შედეგები შედარებით თანმიმდევრულია, ანუ სათანადო ვარჯიშს შეუძლია 15%-ით შეამციროს გულ-სისხლძარღვთა და ცერებროვასკულური შემთხვევების რისკი.

მკვლევარებმა გამოავლინეს მტკიცებულებები, რომლებიც მნიშვნელოვნად ადასტურებდა სხვადასხვა ტიპის ვარჯიშის არტერიული წნევის დაწევის (სისტოლური და დიასტოლური) ეფექტებს: აერობული ვარჯიში (-4.5/-2.5 მმ ვწყ.სვ.), დინამიური წინააღმდეგობის ვარჯიში (-4.6/-3.0 მმ ვწყ.სვ.), კომბინირებული ვარჯიში (აერობული და დინამიური წინააღმდეგობის ვარჯიში; -6.0/-2.5 მმ ვწყ.სვ.), მაღალი ინტენსივობის ინტერვალური ვარჯიში (-4.1/-2.5 მმ ვწყ.სვ.) და იზომეტრიული ვარჯიში (-8.2/-4.0 მმ ვწყ.სვ.). სისტოლური არტერიული წნევის შემცირების თვალსაზრისით, იზომეტრიული ვარჯიში საუკეთესოა, შემდეგ მოდის კომბინირებული ვარჯიში, ხოლო დიასტოლური არტერიული წნევის შემცირების თვალსაზრისით, საუკეთესოა წინააღმდეგობის ვარჯიში. სისტოლური არტერიული წნევა მნიშვნელოვნად შემცირდა ჰიპერტენზიულ ადამიანებში.

რა სახის ვარჯიშია შესაფერისი ჰიპერტენზიული პაციენტებისთვის?

არტერიული წნევის სტაბილური კონტროლის პერიოდში დაიცავით კვირაში 4-7 ფიზიკური ვარჯიში, ყოველ ჯერზე 30-60 წუთიანი საშუალო ინტენსივობის ფიზიკური აქტივობა, როგორიცაა სირბილი, სწრაფი სიარული, ველოსიპედით სიარული, ცურვა და ა.შ. ვარჯიშის ფორმა შეიძლება განსხვავდებოდეს ადამიანიდან ადამიანამდე, აერობული და ანაერობული ვარჯიშის ფორმით. შეგიძლიათ მიიღოთ აერობული ვარჯიში, როგორც ძირითადი, ანაერობული ვარჯიში კი - დანამატის სახით.

ვარჯიშის ინტენსივობა ადამიანიდან ადამიანამდე უნდა განსხვავდებოდეს. ვარჯიშის ინტენსივობის შესაფასებლად ხშირად გამოიყენება მაქსიმალური გულისცემის მეთოდი. საშუალო ინტენსივობის ვარჯიშის ინტენსივობაა (220-ასაკი) ×60-70%; მაღალი ინტენსივობის ვარჯიშია (220-ასაკი) x 70-85%. საშუალო ინტენსივობა შესაფერისია ჰიპერტენზიული პაციენტებისთვის, რომლებსაც აქვთ ნორმალური გულ-ფილტვის ფუნქცია. სუსტი ინტენსივობა შესაბამისად ამცირებს ვარჯიშის ინტენსივობას.